افسردگی آتیپیک نوعی افسردگی است که علائم و ویژگیهای خاصی دارد که از افسردگی معمولی متفاوت است. در این نوع افسردگی، علائم شامل احساس ناراحتی، انرژی کم، افکار منفی و تغییرات در الگوی خواب و ساعات خواب است. از آنجا که علائم آتیپیک این نوع افسردگی ممکن است متفاوت باشند، شناختن و درک آن میتواند چالش برانگیز باشد.علائم این نوع افسردگی متفاوت از علائم افسردگی معمولی همراه است. در این نوع افسردگی، افراد معمولاً به تنهایی و بدون دلیل آشفته و افسرده نمیشوند. به جای آن، علائمی مانند افزایش وزن، خواب زیاد، احساس سنگینی در بدن، افزایش نشاط و استفاده اضافی از غذا و خوشمزهها مشاهده میشود. همچنین، افراد ممکن است دچار افکار منفی، اضطراب و احساس ناامیدی شوند.
افسردگی آتیپیک یا غیر معمول چیست؟
افسردگی آتیپیک یا غیرمعمول اصطلاحی است که برای نوع خاصی از افسردگی استفاده میشود که ویژگیهای متفاوتی نسبت به افسردگی معمولی دارد. در افسردگی آتیپیک، علائم و نشانههای آن معمولاً با الگوی عمومی افسردگی تفاوت دارند و ممکن است به طور کلی غیرمنتظره و غیرمعمول به نظر برسند.
برخلاف افسردگی معمولی که علائمی مانند افزایش نشاط، کمبود اشتها، خواب زیاد و احساس ناامیدی را شامل میشود، افسردگی آتیپیک ممکن است با علائم متفاوتی همراه باشد.
بیش تر بخوانید =< افسردگی سایکوتیک
چه عللی سبب افسردگی غیر معمول می شود؟
عوامل مختلفی می توانند بروز این مشکل شوند که از جمله آن ها می توان به اف میتوانند به سبب بروز افسردگی آتیپیک یا غیر معمول شوند. برخی از این عوامل عبارتند از :
عوامل ژنتیکی
وجود عوامل ژنتیکی میتواند نقشی در ایجاد افسردگی آتیپیک داشته باشد. برخی افراد ممکن است به دلیل وراثت ژنهایی که با عوامل روانشناختی و عصبشناختی مرتبط هستند، بیشتر به افسردگی آتیپیک مبتلا شوند.
تغییرات هورمونی
تغییرات در سطح هورمونها میتواند علت ایجاد افسردگی آتیپیک باشد. برخی از افراد ممکن است در طول دورههای تناوبی هورمونی، مانند دوران قاعدگی یا بارداری، به افسردگی آتیپیک دچار شوند.
شرایط استرس زا
تجربه شرایط استرسزا میتواند عاملی در ایجاد افسردگی آتیپیک باشد. مثلاً تجربه رویدادهای زندگی ناگوار، فشارهای اجتماعی، مشکلات مالی، از دست دادن عزیزان و سایر رویدادهای شخصی و اجتماعی ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به افسردگی آتیپیک شود.
عوامل محیطی
شرایط محیطی نیز ممکن است نقشی در ایجاد افسردگی آتیپیک ایفا کنند. مثلاً مواجهه با آلودگی هوا، تغییرات اقلیمی شدید، کمبود نور خورشید، اختلال در آب و هوا و شرایط محیطی ناگوار دیگر میتوانند به افسردگی آتیپیک مرتبط شوند.
عوامل فیزیکی
برخی عوامل فیزیکی مانند بیماریهای مزمن، مصرف برخی داروها، عوارض جانبی عمل جراحی، نارسایی هورمونی و مشکلات فیزیکی دیگر ممکن است باعث ایجاد افسردگی آتیپیک شوند.
عوامل فردی
عوامل فردی شامل سابقه افسردگی قبلی، اختلال اضطراب، اختلالات خواب، اختلالات تغذیه و مشکلات روانشناختی دیگر نیز میتوانند عوامل مؤثر در ایجاد افسردگی آتیپیک باشند.
بیش تر بخوانید => افسردگی بعد از سقط جنین
علائم افسردگی آتیپیک
علائم افسردگی آتیپیک ممکن است با علائم افسردگی معمول که در اغلب افراد به آن دچار می شوند، متفاوت باشند. این نوع افسردگی معمولاً به علت عدم علل آشکار یا واکنش غیرمعمول به عوامل استرسزا تشخیص داده میشود. در ادامه به برخی از علائم افسردگی آتیپیک اشاره شده است :
تغییرات خلقی غیرمنتظره
شخص ممکن است تغییرات شدیدی در خلق و خوی خود تجربه کند. به عنوان مثال، از حالت سرخوردگی و بیاشتهایی به حالت بیخیالی و بیقراری یا بالعکس تغییر کند.
بی اشتهایی یا افزایش شدیدا اشتها
شخص ممکن است دچار تغییرات شدیدی در اشتها باشد، از جمله از دست دادن اشتها تا افزایش شدید آن.
خواب غیر معمول
عوارض خواب ناگوار ممکن است در افراد مبتلا به افسردگی آتیپیک رخ دهد. مثلاً خواب بیش از حد، بیداری طولانی در شب، تغییرات شدید در الگوی خواب، کابوسهای متکرر و خواب غیرعادی ممکن است دیده شود.
تغییرات ناگهانی وزن
تغییرات ناگهانی در وزن بدن نیز میتواند یک علامت افسردگی آتیپیک باشد. افزایش وزن بدن بدون تغییرات غذایی معقول یا کاهش وزن بدن بدون تلاش میتواند مشاهده شود.
افکار و احساسات غیر عادی
شخص ممکن است افکار و احساسات غیرمعمولی را تجربه کند. مثلاً احساسات شدیدی از خوشحالی و محبوبیت یا برعکس، احساسات شدیدی از ناامیدی و بیارزشی ممکن است دیده شود.
عدم تمرکز
شخص ممکن است دچار مشکلات در تمرکز و توجه شود. این میتواند شامل عدم توانایی در پایداری توجه، فراموشی، سختی در انجام وظایف روزمره و افزایش خطاها باشد.
خستگی و کاهش سطح انرژی
افسردگی آتیپیک میتواند با علائم شدید خستگی و کاهش سطح انرژی همراه باشد. فرد ممکن است به طور مداوم خسته و بیحال باشد و انجام فعالیتهای روزمره را دشوار بیابد.
افکار منفی و خودکشی
در برخی موارد، افسردگی آتیپیک میتواند با افکار منفی شدیدی درباره خود، احساس و عزم خودکشی همراه باشد. برای پیشگیری از ابن امر، نیاز به توجه فوری از سوی افراد محیطی نزدیک و حمایت حرفهای می باشد.
چه راهکارهایی برای درمان افسردگی آتیپیک وجود دارد؟
درمان افسردگی آتیپیک بستگی به علل و شدت آن دارد. با این حال، درمان افسردگی آتیپیک معمولاً شامل ترکیبی از روشهای زیر است:
افسردگی روانشناختی
مراجعه به متخصص روانشناسی یا روانپزشک میتواند برای درمان افسردگی آتیپیک مفید باشد. تکنیکهای مشاوره مانند مشاوره شناختی رفتاری (CBT) و تحلیل رفتاری متقابل (DBT) میتوانند در بهبود علائم کمک کنند. این روشها به شما اجازه میدهند تا الگوها و باورهای منفی خود را شناسایی کنید و راهحلهای سازندهتر را برای مقابله با افسردگی بیابید.
داروها
در برخی موارد، داروها میتوانند به عنوان بخشی از درمان افسردگی آتیپیک استفاده شوند. معمولاً آنتیدپرسانتها، ضداضطرابها و سایر داروها مورد استفاده قرار میگیرند. مصرف داروها همیشه باید تحت نظر یک پزشک تجویز کننده قرار گیرد و داروها باید با راهنمایی و نظارت پزشک مصرف شوند.
تغییر سبک زندگی
برخی تغییرات در سبک زندگی میتوانند در بهبود افسردگی آتیپیک کمک کنند. مراقبت از سلامت جسمانی شامل فعالیت بدنی منظم، مصرف مواد مغذی، خواب کافی و کاهش میزان استرس میتواند مفید باشد. همچنین ترکیب تمرینات آرامش بخش مانند روشهای تنفسی عمیق، مدیتیشن و یوگا نیز میتواند به کاهش افسردگی کمک کند.
حمایت های اطرافیان
حمایت و پشتیبانی از خانواده، دوستان و افراد عزیز میتواند در درمان افسردگی آتیپیک موثر باشد. به اشتراک گذاشتن تجربیات و احساسات با افرادی که به شما نزدیک هستند، میتواند احساس تسلیم و تنهایی را کاهش دهد و از حمایت روانی استفاده کنید.